Resesyonun Nedenleri ve Etkileri

١٧ أبريل ٢٠٢٣

Selam dostlar,

Bu akşam eğitici bir içerikle sizlerleyim. Baştan söyleyeyim biraz uzun olacak ama hemen hemen herkesin diline pelesenk olan "Resesyon" neymiş gelin hep birlikte en ince detayına kadar öğrenelim.

🚩Resesyon ekonomik bir durgunluk dönemi olarak tanımlanabilir. Genellikle bir ülkedeki gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) bir veya daha fazla çeyrekte gerilemesiyle tanımlanır. Resesyonlar, işsizlik oranlarının yükselmesi, tüketici harcamalarındaki düşüş ve genel ekonomik aktivitenin yavaşlaması gibi bir dizi ekonomik gösterge ile ilişkilendirilir.

🚩Resesyonlar genellikle ekonomik döngünün bir parçası olarak ortaya çıkarlar ve ekonomik büyüme dönemleriyle birlikte hareket ederler. Bazı resesyonlar daha kısa süreli ve daha az ciddi olabilirken, diğerleri daha uzun süreli ve daha şiddetli olabilir. Resesyonlar genellikle para politikası, vergi indirimleri veya kamu harcamalarındaki artış gibi ekonomik teşviklerle hafifletilmeye çalışılır.

🚩Ekonominin genel olarak yavaşladığı bir dönemde, finansal piyasalar da etkilenir. Resesyonlar, hisse senetleri, tahviller ve emtia gibi varlıkların fiyatlarını etkiler. Aşağıda, resesyonların para piyasalarına nasıl etki ettiğine dair bazı örnekler bulabilirsiniz:

🏳️Hisse senetleri: Resesyon dönemlerinde hisse senetlerinin fiyatları genellikle düşer. İşletmelerin karlılığı azaldığından, yatırımcılar şirketlerin gelecekteki kazanç potansiyelinde bir azalma beklediklerinden hisse senetleri satmaya eğilimli olurlar. Bu nedenle, resesyon dönemlerinde genellikle hisse senetleri piyasalarında düşüşler görülür.

🏳️Tahviller: Resesyon dönemlerinde, tahviller genellikle daha fazla talep görür. Bu, yatırımcıların daha güvenli bir yatırım aracına yönelmelerinden kaynaklanabilir. Tahvil faiz oranları düşebilir ve bazı yatırımcılar, daha yüksek riskli varlıklardan daha düşük getirili ancak daha güvenli tahvillere yönelebilirler.

🏳️Altın ve diğer emtialar: Resesyon dönemlerinde, altın ve diğer emtialar genellikle talep görür. Bu, yatırımcıların daha güvenli bir liman aramalarından kaynaklanabilir. Altın, dünya genelinde yaygın olarak kullanılan bir "güvenli liman" varlığıdır ve fiyatı resesyon dönemlerinde genellikle artar.

🏳️Para birimleri: Resesyon dönemlerinde, para birimleri arasındaki değişim oranları da değişebilir. Örneğin, yavaşlayan ekonomileri olan ülkelerin para birimleri genellikle düşerken, daha güçlü ekonomileri olan ülkelerin para birimleri genellikle daha değerli hale gelir.

🚩2008 küresel mali krizi, özellikle ABD'nin mortgage piyasasında başlayan bir çöküşle tetiklendi. Bu çöküş, ev kredisi verenlerin yüksek riskli mortgage kredilerini yüksek riskli borçlar haline getirerek ticarileştirmesiyle başladı. Mortgage borçları, daha sonra çeşitli borç araçlarıyla paketlenerek, yatırım bankaları tarafından finansal piyasalarda satılmaya başlandı. Borç araçlarının çöküşü, mortgage borçlarının ödenmemesi, ev fiyatlarındaki düşüş ve daha fazla ev sahibinin mali sıkıntıya düşmesiyle sonuçlandı. Bu durum, 2007'de başlayan ve 2008'in ortalarına kadar devam eden bir mortgage krizine dönüştü.

🚩FED, 2008'in başlarında ABD ekonomisinde "ılıman bir resesyon" yaşandığına işaret eden birkaç açıklama yaptı. Ancak, FED, mortgage piyasasındaki çöküşün krize dönüşmesi için gerekli önlemleri alamadı.
FED, mortgage piyasasındaki çöküşün krize dönüşmesi için gerekli önlemleri alamamasının bir nedeni, ABD'deki finansal kurumların sıkı düzenlemelerden muaf olmaları ve riskli borçların yüksek kaldıraçlarla finanse edilmesine izin verilmesiydi. Bu nedenle, FED'in 2008'in başlarında yaptığı açıklamalar, piyasalardaki güveni korumak amacıyla yapılmış olabilir.

🚩Ancak, 2008'in sonlarına doğru, mortgage krizi derinleşerek küresel bir mali krize dönüştü ve bu kriz, birçok finansal kurumun iflas etmesine, işsizliğin artmasına ve dünya ekonomisinde önemli bir gerilemeye neden oldu.
Sonuç olarak, FED'in 2008'deki açıklamaları, mortgage krizinin daha az şiddetli bir resesyona yol açabileceği varsayımına dayanıyordu. Ancak, bu varsayım gerçekleşmedi ve mortgage krizi küresel bir mali krize dönüştü. Bu olaylar, düzenleyici kurumların finansal piyasalardaki riskleri ve borç araçlarındaki karmaşıklığı daha yakından takip etmesi gerektiğini göstermiştir.

Benzerlikler ve Farklılıklar

🚩2008 küresel mali krizi ile potansiyel olarak yaşanabilecek bir kriz arasındaki benzerlikler ve farklılıklar hakkında şunları söyleyebiliriz:

Benzerlikler:

• Hem 2008 krizi hem de potansiyel bir kriz, finansal piyasalarda başlayan bir çöküşle başlayabilir.
• Her iki kriz de, birçok ekonomik sektörü ve ülkeyi etkileyebilir.
• Krizler genellikle ekonomik faaliyetlerde düşüşe neden olur ve işsizlik oranları yükselir.
• Her iki kriz de, merkez bankalarının faiz oranlarını düşürerek para politikaları yoluyla müdahale etmesini gerektirebilir.

Farklılıklar:

• 2008 krizi, mortgage piyasasındaki yüksek riskli kredilerin bir çöküşe neden olmasıyla başladı. Potansiyel bir krizin başlangıcı, farklı bir neden veya olaya bağlı olabilir.
• 2008 krizi, birçok finansal kurumun iflas etmesiyle sonuçlandı. Potansiyel bir krizde, finansal kurumların durumu veya finansal araçların yapısı farklı olabilir.
• 2008 krizi, küresel bir mali krize dönüştü. Potansiyel bir krizin büyüklüğü, krizin ne kadar yaygın olduğuna, hangi sektörlerin etkilendiğine ve krizin dünya çapında bir etkiye sahip olup olmadığına bağlı olacaktır.
• Potansiyel bir krizde, ülkelerin ekonomik yapıları ve kriz öncesinde aldıkları politikalar, krizin şiddeti ve süresi açısından farklı bir etkiye sahip olabilir.

🚩Sonuç olarak, herhangi bir ekonomik kriz önceden tahmin edilemez ve kesin sonuçlarını önceden bilemeyiz. Ancak, geçmişteki krizlerin nedenleri ve sonuçlarına bakarak, kriz dönemlerinde finansal piyasalarda ve ekonomik aktivitede yaşanan belirsizlik ve dalgalanmanın önemli olduğunu söyleyebiliriz.

Kripto Paralara Muhtemel Etkisi:

🚩Potansiyel bir resesyonun kripto varlıklar ve Bitcoin üzerindeki etkisi tahmin edilmesi zor bir konudur. Ancak, finansal piyasalarda yaşanabilecek belirsizlikler ve yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınması durumunda, kripto para birimlerinin değer kaybetmesi muhtemel olabilir. Öte yandan, Bitcoin ve diğer kripto para birimleri, birçok yatırımcı için alternatif bir enflasyon koruma aracı olabilir.

Teknik Resesyon ve Resesyon Arasındaki Farklar

🚩Teknik resesyon, ekonominin belirli bir dönemde (genellikle bir çeyrek veya daha fazla) azalan bir büyüme oranına sahip olduğu bir durumdur. Bu durumda, bir ülke ekonomisi, ardışık iki çeyrek boyunca gerileme gösterir. Teknik resesyon genellikle bir ekonomik durgunluk döneminin bir göstergesi olarak kabul edilir.

🚩Gerçek resesyon ise, genellikle işsizlik oranlarının yükselmesi ve tüketici harcamalarının azalması gibi ekonomik göstergelerin keskin bir şekilde düştüğü bir ekonomik durgunluk dönemidir. Gerçek resesyonun en önemli belirleyicilerinden biri, bir ekonomideki işsizlik oranıdır. Ekonomideki işsizlik oranları yükseldiğinde, işsiz kalan insanların harcama yapma gücü azalır ve sonuçta tüketici harcamaları düşer.

🚩İki terim arasındaki fark, teknik resesyonun sadece iki çeyreklik bir dönemdeki ekonomik gerilemeyi ifade etmesi, gerçek resesyonun ise daha uzun süren, genellikle daha derin ve işsizliğin artması gibi daha ciddi ekonomik sorunları ifade etmesidir.

2001 ve 2008 Krizlerine Bir Göz Atalım

🚩Geçmişte, ABD ekonomisi birkaç kez teknik resesyona girdi, ancak gerçek resesyonlar da yaşadı. Örneğin, 2001 yılında, ABD ekonomisi iki çeyrek boyunca küçüldü ve teknik olarak bir resesyon yaşandı. Ancak, bu ekonomik gerilemenin ana nedeni, yüksek teknoloji balonunun patlamasıydı. Bu nedenle, ekonomideki küçülme, yalnızca geçici bir faktörden kaynaklanıyordu ve diğer ekonomik göstergelerde büyük bir değişiklik olmadı.

🚩Ancak, 2008 mali krizi sonrasında ABD ekonomisi daha ciddi bir resesyon geçirdi. Bu kriz, subprime mortgage (yüksek riskli konut kredileri) ve diğer riskli finansal araçlardan kaynaklanmıştı. Kriz, finansal piyasalarda büyük çaplı kayıplara ve büyük bankaların iflasına neden oldu. Sonuç olarak, ekonomik büyüme yavaşladı, işsizlik oranları arttı ve tüketici harcamaları düştü. Bu durum, gerçek bir resesyon olarak değerlendirildi ve ABD ekonomisi uzun bir süre toparlanmaya çalıştı.

🚩FED, ABD ekonomisindeki teknik resesyon ve gerçek resesyonları ele almak için faiz oranlarını düzenleyerek ve para politikası araçlarını kullanarak çeşitli adımlar atmıştır. Örneğin, 2008 mali krizi sonrasında FED, faiz oranlarını sıfıra indirdi ve para politikası araçlarını kullanarak finansal piyasaları desteklemeye çalıştı. Bu adımlar, ekonominin toparlanmasına yardımcı oldu ve ABD ekonomisi yeniden büyümeye başladı.

Değerli dostum, buraya kadar okuduysan zaten bu içerik hoşuna gitmiştir. Beğeni butonunu kullanmayı unutma, hatta içinden gelirse yorum dahi yapabilirsin. Ayrıca bilgi paylaştıkça güçlüdür, güçlenmesini istediğin dostlarına bu içeriği ulaştırabilirsin.

Hoşça kal. 👋🏻👋🏻👋🏻